Stichting van de ‘Gentse Kultuurvereniging’ in 1946.

De stichter van de Gentse Cultuurvereniging – aanvankelijk ‘Gentse Kultuurvereniging’ – is Hector Goossens (1899-1982), advocaat en nadien vrederechter.  

Naar het voorbeeld van de Belgische lezerskringen in Brussel, Gent, Leuven en Luik rond het Franse tijdschrift Esprit (in 1932 gesticht door Emmanuel Mounier), wou Goossens een leesclub die maandelijks artikelen laten bespreken, zowel uit het inmiddels verdwenen tijdschrift Kultuurleven (van de dominicanen) als uit het eveneens verdwenen tijdschrift Streven (van de jezuïeten), liefst in aanwezigheid van de auteurs.
De ‘waarde van de menselijke persoon’ was Goossens’ levensbeschouwelijke achtergrond, een ideaal, in Frankrijk het ‘personalisme’ genoemd, dat ook aan de basis ligt van de vernieuwde christen-democratie in België na de Tweede Wereldoorlog. Het was toen een alternatief voor de antireligieuze politieke bewegingen zoals het communisme, fascisme en liberalisme, alsook voor het existentialisme van Sartre – niet dat van Gabriel Marcel die ooit een lezing gaf voor de Gentse Kultuurvereniging.

Dit ideaal impliceert geenszins een doctrinaire trouw aan een Vaticaanse katholicisme. Trouwens al heel lang ligt de klemtoon op de levensbeschouwelijke diversiteit (‘pluralisme’ en het doorbreken van de verzuiling), zowel in het bestuur als in de keuze der voordrachten. 

Hector Goossens en de Leuvense filosofieprofessor Louis De Raymaeker (1895-1970) hebben in 1946 onze vereniging gesticht. De eerste secretaris is de Gentse rechtshistoricus en (later) hoogleraar Raoul Van Caeneghem (1927-2018).

Hector Goossens  blijft de vereniging tot het voorjaar van 1969 leiden. De advocaat Antoine Van Bruaene (1918-1991) volgt hem op; hij trekt zich terug in 1978. Jacques De Visscher, filosoof, neemt zijn plaats in tot 2008. De daarop volgende voorzitters zijn Agnes Claeys (historica) en Antoon Braeckman (filosoof) tot 2019. De filosofen Raf Debaene (tot 2021) en Lode Lauwaert komen in hun plaats.